سندروم توراسیک اوت لت، به مجموعه ای از علایم اطلاق میشود که از نواحی پایین و جلوی گردن شروع شده و به سمت دست انتشار می یابد. دنده اول و استخوان ترقوه در بدن فضایی را بوجود می آورند که از درون آن عناصر مختلفی همچون عضلات متعدد بهمراه رباط ها، عروق و اعصاب بسیار مهم می گذرند. به این فضا توراسیک اوت لت گفته میشود که در فارسی به “خروجی قفسه سینه” ترجمه شده است.
هر تغییری که باعث تنگ شدن یا کوچک شدن این فضا بشود به عناصر حیاتی منطقه فشار وارد کرده و موجب درد و ناراحتی از گردن، به سمت شانه، ساعد و انگشتان بیمار میشود. بسته به اینکه کدام بافت بیشتر تحت فشار باشد علایم بیمار متفاوت است.
اگر عصب بیشتر تحت فشار باشد، علایمی همچون گزگز و مورمور، بی حسی و…، چنانچه عروق گرفتار باشند، سرد شدن، کبودی، تورم و… بوجود می آید. سندروم توراسیک اوت لت در زنان بیش از مردان ایجاد میشود که شاید به علت پایینتر بودن مفصل کتف زنان باشد. معمولا سن ابتلا بین بیست تا پنجاه سالگی است.
عوامل ایجاد کننده توراسیک اوت لت
مشکلات مادرزادی: وجود دنده اضافی که با نام دنده گردنی شناخته میشود است میتواند مجرای عبوری اعصاب و عروق بازو را تنگ کرده و لذا موجب بروز درد بشود. در برخی افراد ممکن است محل چسبندگی های عضلات عادی نباشد که باز هم موجب تنگتر شدن فضای یاد شده خواهد شد.
اگر مسیر عبوری عروق عادی نباشد باز هم میتواند زمینه ساز این آسیب باشد. از این میان وجود دنده گردنی رایجترین فرم مشکلات مادرزادی است. در بدن ما 12 جفت دنده وجود دارد، در برخی افراد یک دنده اضافی نیز وجود دارد که به نام دنده گردنی از آن یاد میشود. دنده گردنی، زوائد آخرین مهره گردن است که بیش از اندازه رشد کرده و مانند یک دنده اضافی که از جلو به جایی اتصال ندارد میتواند فضای بیشتری را اشغال کرده و به عناصر مجاور فشار وارد کند.
دنده گردنی گاهی به دنده طبیعی اول وصل میشود و در درصدی از افراد یک بافت سفت آن را به دنده اول می چسباند. جنس این دنده همیشه استخوانی نیست و در مواردی از غضروف است. وجود دنده اضافی گاهی یک طرفه و گاهی دو طرفه است و معمولا در سمت چپ بیشتر به چشم میخورد. تنها 10 درصد از افرادی که دنده اضافه دارند دچار مشکل میشوند و بسیاری از افراد ممکن است از وجود این مهمان ناخوانده در بدن خود آگاه نباشند!
مشکلات غیر مادرزادی: اسپاسم های مکرر عضلانی از جمله دلایل شایعی است که میتواند عروق و اعصاب ناحیه را در تنگنا قرار داده و ایجاد علامت کند. استفاده های طولانی مدت از شانه، وضعیتهای بدنی نادرست و طولانی مدت، سبک زندگی بی تحرک، بیش از حد جلو بودن سر، افزایش قوز در ناحیه پشت، شانه های گرد شده و متمایل به جلو، حالت ارتشیان یعنی شانه های بسیار عقب رفته و سینه های جلو آمده، حمل کردن کیف سنگین، الگوی تنفس اشتباه و وجود سینه های بزرگ در خانمها میتواند بر راستای مناسب ستون فقرات اثر گذاشته و شانس بیماری را افزایش بدهد.
فشار ناشی از شغل هایی که نیاز به حفظ وضعیت ثابت دارند مانند کارمندان پشت میز نشین، متصدیان بانک، رانندگان و… حمل اشیای سنگین مثل کوله پشتی بزرگ، ساک خرید و… نیز میتوانند بر شدت عارضه بیفزاید. انجام برخی ورزشهای سنگین و یا توجه بیش از اندازه به فرم دهی پاره ای از عضلات و همچنین برخی ورزشها همچون شنا، والیبال، تنیس، پرتاب وزنه و دیگر ورزشهایی که نیاز به حرکت وسیع شانه دارد میتواند موجب اعمال فشار به فضای یاد شده بشوند.
بدنسازانی که بیش از اندازه به پرورش عضلات گردن و کول خود میپردازند و همچنین وزنه برداران به علت داشتن عضلات حجیم تر در نواحی گردن بیشتر در معرض ابتلا هستند.
مشکلات مهره های گردنی، انحناهای غیر طبیعی ستون فقرات مانند اسکلیوز میتواند نیروهای وارده بر مفاصل پیرامونی را افزایش داده و شانس فرد در ابتلا به سندروم توراسیک اوت لت را افزایش دهد. وجود تومور اگر در نزدیکی فضاهای مذکور باشد میتواند سبب بروز علایم بشود. تغییرات هورمونی از دیگر عللی است که زمینه ساز این بیماری است.
تروما: شکستگیهای بدجوش خورده در استخوان ترقوه، خونریزی در اثر حوادث مختلف در این فضا، در رفتگی شانه، جراحی در نزدیکی شانه، گردن، کتف، سندروم whiplash و… از دیگر عوامل سندروم توراسیک اوت لت هستند.
ترکیبی از علل یاد شده: همانطور که ذکر شد، گاهی ممکن است فردی مشکل مادرزادی داشته باشد اما علایمی نداشته باشد. در صورتیکه عوامل مادرزادی با سایر عوامل غیرمادرزادی همراه شود، احتمال بروز مشکل افزایش پیدا میکند.
کلینیک فیزیوتراپی آرامش سعادت آباد، سعی دارد تا با ارائه این اطلاعات موجب افزایش سطح آگاهی بیماران شده تا در انتخاب نوع درمان توجه دقیقتری داشته باشند. همچنین در فیزیوتراپی آرامش پس از معاینه دقیق بیماران، مناسبترین مدالیته های درمانی برای بهبودی کامل ارائه میشود. تا اینجا با تعریف این بیماری و علل رایجی که زمینه ساز بروز آن میشود توضیح دادیم. در مباحث بعدی درباره درمان و فیزیوتراپی سندروم توراسیک اوت لت صحبت خواهیم کرد.
یکی از دلایل اصلی ایجاد سندروم توراسیک اوت لت گرفتاری عضلات اسکالن گردنی است. در ویدیوی زیر فیزیوتراپیست صادق زراعتکار به درمان این عضلات با طب سوزنی به روش درای نیدلینگ پرداخته است.